ในโลกที่เต็มไปด้วยการเปลี่ยนแปลงและการพัฒนาอย่างก้าวกระโดด ทว่ายังมีแนวคิดและความเชื่อสมัยจีนโบราณเหลืออยู่และถูกพูดถึงอยู่เสมอ คือ “หยินหยาง” (Yin Yang) ที่ได้กล่าวไว้ว่า สรรพสิ่งบนโลกใบนี้แม้ว่าจะอยู่ฝั่งตรงข้ามกัน แต่ก็ยังต้องพึ่งพาอาศัยกันและกัน เพื่อสร้างความสมดุลและความอยู่รอดของสรรพสิ่งบนโลกอันกว้างใหญ่ใบนี้ ซึ่งในบทความนี้เราตั้งใจชวนทุกท่านมารู้จัก “หยินหยาง” มากยิ่งขึ้นไปด้วยกัน
หยิน-หยาง คืออะไร
หยินหยาง (阴阳 Yin-Yang) เป็นปรัชญาจีนที่มีมาแต่สมัยโบราณ โดยจุดเริ่มองแนวคิดนี้มาจากการสังเกตสรรพสิ่งรอบตัวมนุษย์เราที่มักมี 2 ด้านเสมอ เช่น แพ้ชนะ ขาวดำ หยิน-หยาง ถูกพูดถึงเป็นครั้งแรกในคัมภีร์อี้จิง《易经》ในสมัยโบราณหยินและหยาง จึงถูกนำมาใช้ในการพยากรณ์อากาศ ภูมิศาสตร์-ฮวงจุ้ย ดาราศาสตร์ คณิตศาสตร์ และหมายรวมถึงการแพทย์แผนจีนด้วย
ดังนั้นหยินหยางจึงเป็นสัญลักษณ์ที่ใช้แทนพลังของจักรวาล โดยมีรูปร่างลักษณะเป็นวงกลมที่แยกออกเป็น 2 ส่วน คือ ด้าน “สีดำ” แทนความยินหมาย “ยิน” ในขณะที่เป็นสีขาวแทนความยินหมาย “หยาง” โดยทั้ง 2 คำนี้ก็จะมีพลังที่ต่างกันออกไป ดังนี้
หยินหยาง เป็นวงกลมที่แยกออกเป็น 2 ส่วน “สีดำ” แทน “ยิน” และ “สีขาว” แทน “หยาง
- “หยิน” หรือส่วนที่เป็น “สีดำ” จะแสดงความหมายถึงดวงจันทร์ ที่มีแสงนวลอ่อนโยน หรือจะหมายถึงพลังของเพศหญิง ที่มีความเยือกเย็น สงบ เป็นพลังที่เต็มเปี่ยมไปด้วยความเต็มใจ อีกทั้งยังสามารถรับการกระทำของอีกฝ่ายได้ดี
- “หยาง” หรือส่วนที่เป็น “สีขาว” จะแสดงความหมายถึงพระอาทิตย์ หรือจะหมายถึงพลังของเพศชาย มีความกระตือรือร้น การเคลื่อนไหว การเจริญเติบโต และความเจริญรุ่งเรือง
เมื่อนำทั้งสองด้านมารวมกันจะเป็นพลังที่ทำให้จักรวาลเกิดความสมดุล จะเห็นว่าแม้หยินและหยางจะต่างกันคนละขั้วแต่จำเป็นที่ต้องพึ่งพากันและกัน เช่น ร้อน เป็น หยาง เย็น เป็น หยิน ถ้าไม่มีความเย็นก็จะไม่มีความร้อน
และจะไม่มีพลังใดพลังหนึ่งที่จะแสดงออกมาได้มากกว่า กล่าวคือพลังหยินจะมีมากกว่าพลังหยางหรือพลังหยางจะมีมากกว่าพลังหยินก็ไม่ได้ เพราะจะทำให้จักรวาลนั้นเกิดความไม่สมดุลนั่นเอง
สัญลักษณ์ของหยินหยาง ทำไมถึงเป็นสีขาว-ดำ
สัญลักษณ์ของหยินหยางเป็นสัญลักษณ์ประจำ “ลัทธิเต๋า” แทนความมีอำนาจและบทบาทที่สำคัญต่อระบบจักรวาล เนื่องจากชาวจีนเชื่อว่าหยินและหยางเป็นตัวแทนของพลังแห่งจักรวาล การแบ่งสีของหยินหยางมีความหมายดังนี้
- สีขาว หมายถึง พลังแห่งดวงจันทร์ แทนสตรีเพศหญิง
- สีดำ หมายถึง พลังแห่งดวงอาทิตย์ แทนบุรุษเพศชาย
เราสามารถใช้ตัวอย่างเหตุการณ์ของกลุ่มวัตถุที่เกี่ยวข้องกับพลังหยินหยางได้เช่นกัน ในสถานการณ์กลางวัน พระอาทิตย์แสดงตัวอย่างของสีดำ และเมื่อกลางคืน พระจันทร์แสดงตัวอย่างของสีขาว สองสิ่งนี้เป็นสัญลักษณ์ของการมีความสมดุลในโลก การมีทั้งกลางวันและกลางคืนในโลกเดียวกัน
ต้นกำเนิดของ “หยินหยาง” มาจากอะไร
เรื่องราวของหยินหยางเกี่ยวข้องกับลัทธิเต๋า 1 ซึ่งเน้นชีวิตอย่างเรียบง่ายและให้ความสำคัญกับพลังแห่งจักรวาล ซึ่งมนุษย์ได้เรียนรู้จากธรรมชาติอย่างแท้จริง และให้ธรรมชาติมาช่วยในการบำบัดจิตใจ เหมือนหลักคำสอนของพระพุทธเจ้าที่สอนให้มนุษย์ทุกคนรู้จักปล่อยวางและมองถึงสรรพสิ่งทุกสิ่งบนโลก ทำให้เข้าใจและเข้าถึงแก่นแท้ของชีวิต
ดังนั้น ลัทธิเต๋าได้กำหนดให้สัญลักษณ์ประจำคือหยินหยาง เป็นตัวแทนของความสมดุลของสิ่งมีชีวิตทุกสิ่งบนโลก และเป็นพลังแห่งแสงสว่างที่เสมอต่อเนื่อง และสมดุล ให้ความอบอุ่น ความสดใส พลังที่ให้ความเย็นและอ่อนไหวเหมือนสายน้ำไหล ทำให้พลังในจักรวาลมีความสมบูรณ์เต็มที่
หยินหยางกับความเชื่อที่สืบทอดมาจากอดีตไปจนถึงปัจจุบัน
เนื่องจากพลังแห่งหยินหยางเป็นความเชื่อที่ส่งผลกระทบมาถึงชาวจีนและสืบทอดต่อกันมาหลายสมัย ความเชื่อนี้ก็ได้รับความนิยมและความเคารพในสังคมไทยที่มีคนสายจีนด้วย ในศาสตร์ของฮวงจุ้ยหรือดวงชะตาที่ชาวจีนให้ความสำคัญ พลังหยินหยางถือเป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยในการดำรงชีวิตอย่างมีความสุข ไม่ว่าจะเป็นด้านสุขภาพ การตกแต่งบ้านที่อยู่อาศัย รวมถึงการทำธุรกิจ ผู้ที่มีความรู้ในเรื่องของฮวงจุ้ยจะวิเคราะห์และพิจารณาพลังหยินหยางให้มีการไหลเวียนอย่างสมบูรณ์และสมดุลที่สุด จึงจะส่งผลให้เจ้าของดวงชะตามีชีวิตที่เย็นสบายและรุ่งเรือง
หยิน-หยาง กับความรัก
พลังแห่งความรักก็เกิดจากความสมดุลของทั้งสองเพศ ที่เป็นเพศชายและเพศหญิง ไม่ว่าเกิดขึ้นกับสิ่งมีชีวิตใดก็ตาม พลังหยินหยางที่มีความสมดุลกันจะส่งผลให้เกิดความสมบูรณ์แบบ สำหรับความเชื่อในเรื่องของหยินหยางกับความรัก บางคนเชื่อว่าพลังแห่งหยินหยางสามารถทำให้คนรักกันได้อยู่คู่กันและในปัจจุบันนี้ก็มีการนำมาใช้เป็นเครื่องรางแฟชั่นมากมาย ที่ได้รับความนิยมจากคนที่มีความเชื่อในพลังแห่งจักรวาลนี้ ไม่ว่าจะเป็นเครื่องรางเสริมดวงต่าง ๆ แต่สิ่งที่สำคัญสำหรับการครองรักกันและจะช่วยให้พลังแห่งหยินหยางมีความสมดุลกันมากขึ้นก็คือ
- การปรับตัวเข้าหากันและกัน
- ความเชื่อมั่นใจในกันและกัน
- ความจริงใจที่มีต่อกัน
- ความบริสุทธิ์อย่างลึกซึ้ง
การแพทย์แผนจีนและศาสตร์ความสมดุลของหยินหยางในร่างกาย
ศาสตร์ทางการแพทย์แผนจีนให้ความสำคัญกับพลังหยินหยางในร่างกายซึ่งมีบทบาทในการสร้างความสมดุลให้กับระบบภายใน ยกตัวอย่างเช่นการควบคุมอุณหภูมิในร่างกาย หากไม่สมดุลก็อาจทำให้เกิดความร้อนมากเกินไปหรือความเย็นเกินไป ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพที่ไม่ดีและเกิดปัญหากับระบบอวัยวะภายใน
ดังนั้น ศาสตร์ทางการแพทย์แผนจีนยังคงให้ความสำคัญกับพลังหยินหยางในร่างกายและคาดว่าพลังความสมดุลแห่งจักรวาลนี้จะยังคงได้รับความนิยมอย่างต่อเนื่องไปจนถึงอนาคต
ขอบคุณข้อมูลบางส่วนจาก finearts
สรุป
หยินหยางเป็นหลักการที่มีความสำคัญในศาสตร์ของชาวจีนโบราณ ที่เสนอให้เห็นถึงความสมดุลและความสอดคล้องที่มีอยู่ในโลกและชีวิตประจำวัน แนวความคิดนี้เปิดโอกาสให้เราทำความเข้าใจและปรับปรุงชีวิตของเราให้สมดุลและมีความสุขมากขึ้น จากภาพวิวิธีสวยงามในธรรมชาติ ไปจนถึงมิติในความคิดและความเป็นอยู่ของเราในสังคม ให้เรามีโอกาสในการต่อยอดสู่การเป็นตัวของเราในทางที่ดีที่สุด
บทความที่เกี่ยวข้อง
